[Een korte serie over Plato: Plato wordt als filosoof vooral gekend om zijn leer van de ‘vormen’, de naar hem vernoemde relaties zonder seks, en zijn ideale filosofenstaat. Dit is jammer, want Plato’s filosofie gaat zoveel breder en dieper dan dat. In deze zestiendelige reeks bespreken we alle aspecten van zijn filosofie, ook en met name zijn politieke kritieken en psychologie. Het eerste deel is hier.]
Plato is bekend geworden door de uitdrukking ‘een platonische relatie’ – een liefdesrelatie zonder seks. Maar die uitdrukking is nogal misleidend. In het boek ‘Symposion’, dat handelt over de liefde, bepleit Plato helemaal niet dat de mens zich zou moeten afkeren van de fysieke liefde.
[Een korte serie over Plato: Plato wordt als filosoof vooral gekend om zijn leer van de ‘vormen’, de naar hem vernoemde relaties zonder seks, en zijn ideale filosofenstaat. Dit is jammer, want Plato’s filosofie gaat zoveel breder en dieper dan dat. In deze zestiendelige reeks bespreken we alle aspecten van zijn filosofie, ook en met name zijn politieke kritieken en psychologie. Het eerste deel is hier.]
Met het stichten van zijn eigen filosofische school, de Academie, had Plato meer succes dan als staatsman. Deze Academie zou een dikke duizend jaar bestaan, totdat een christelijke Romeinse keizer hem sloot omdat het een heidens instituut zou zijn. In zijn Academie onderwees Plato zijn filosofie en ethiek. Die ethiek hangt samen met de visie van Plato op de menselijke geest.
De Tempevallei is de diepe kloof tussen de bergen Olympos en Ossa, waar de snelle rivier Peneios zich een weg van Thessalië naar de Egeïsche Zee baant. Wat zo vaak een vallei wordt genoemd, is in feite maar 25 tot 50 meter breed, bijna 500 meter diep en tien kilometer lang. Het is een ravijn.
Er zijn prachtige kliffen en de vegetatie is lieflijk, zodat het niet verwonderlijk is dat het landschap altijd door dichters is geprezen: zo was er van Dion Chrysostomos een Ekfrasis (beschrijving). De tekst is helaas verloren gegaan.
[Een korte serie over Plato: Plato wordt als filosoof vooral gekend om zijn leer van de ‘vormen’, de naar hem vernoemde relaties zonder seks, en zijn ideale filosofenstaat. Dit is jammer, want Plato’s filosofie gaat zoveel breder en dieper dan dat. In deze zestiendelige reeks bespreken we alle aspecten van zijn filosofie, ook en met name zijn politieke kritieken en psychologie. Het eerste deel is hier.]
Plato’s ideale staat kent geen dik wetboek. Als de hierboven beschreven algemene regels worden opgevolgd, zijn er verder niet zo veel wetten nodig. In de perfecte harmonie kent ieder zijn plaats, en daarom valt ook alles op zijn plaats. Aanvullende wetten zijn maar kunstgrepen om onvolkomenheden in het systeem te compenseren. Hij zou dan ook met een meewarige blik hebben gekeken naar onze wetboeken met hun eindeloze regelingen op detailniveau en evenzovele uitzonderingen.
[Een korte serie over Plato: Plato wordt als filosoof vooral gekend om zijn leer van de ‘vormen’, de naar hem vernoemde relaties zonder seks, en zijn ideale filosofenstaat. Dit is jammer, want Plato’s filosofie gaat zoveel breder en dieper dan dat. In deze zestiendelige reeks bespreken we alle aspecten van zijn filosofie, ook en met name zijn politieke kritieken en psychologie. Het eerste deel is hier.]
In de ideale staat van Plato worden alle talenten zo gerangschikt, dat ze het best tot hun recht komen: iedereen krijgt de rol waar hij het meest geschikt voor is.
[Een korte serie over Plato: Plato wordt als filosoof vooral gekend om zijn leer van de ‘vormen’, de naar hem vernoemde relaties zonder seks, en zijn ideale filosofenstaat. Dit is jammer, want Plato’s filosofie gaat zoveel breder en dieper dan dat. In deze zestiendelige reeks bespreken we alle aspecten van zijn filosofie, ook en met name zijn politieke kritieken en psychologie. Het eerste deel is hier.]
In de menselijke psyche gaat het volgens Plato eigenlijk op dezelfde manieren mis als in de samenleving. Hij onderscheidt dan ook een aantal menstypen, analoog aan de verschillende staatsvormen die hij beschrijft.
[Een korte serie over Plato: Plato wordt als filosoof vooral gekend om zijn leer van de ‘vormen’, de naar hem vernoemde relaties zonder seks, en zijn ideale filosofenstaat. Dit is jammer, want Plato’s filosofie gaat zoveel breder en dieper dan dat. In deze zestiendelige reeks bespreken we alle aspecten van zijn filosofie, ook en met name zijn politieke kritieken en psychologie. Het eerste deel is hier.]
Plato heeft zeker niet alleen geschreven over politiek. Hij schreef zoals gezegd over vrijwel alles. In zijn werk zocht hij echter altijd naar een samenhang tussen de verschillende onderdelen. Zo beschrijft hij de menselijke psyche als parallel aan de menselijke samenleving. Volgens Plato zit de mens net zo in elkaar als de maatschappij.
De Kastalische bron in Delfi bevindt zich niet in het eigenlijke heiligdom van Apollo zelf, maar een eindje vóór de hoofdingang tot het tempelcomplex. Volgens Euripides’ toneelstuk Ion gingen de bezoekers van het orakel eerst naar deze bron om zich ritueel te reinigen. Het wassen van het haar was daarbij voldoende. Alleen moordenaars moesten zich van top tot teen wassen.
Het bronwater diende ook om de tempel van Apollo te besprenkelen. Het kwam van de twee rotsen die bekend stonden als de Faidriades en stortte zich als een beekje naar beneden, om zich onder Delfi te voegen bij de rivier de Pleistos. Volgens de Griekse schrijver Pausanias was het water heerlijk van smaak.
[Een korte serie over Plato: Plato wordt als filosoof vooral gekend om zijn leer van de ‘vormen’, de naar hem vernoemde relaties zonder seks, en zijn ideale filosofenstaat. Dit is jammer, want Plato’s filosofie gaat zoveel breder en dieper dan dat. In deze zestiendelige reeks bespreken we alle aspecten van zijn filosofie, ook en met name zijn politieke kritieken en psychologie. Het eerste deel is hier.]
Plato beschrijft ook hoe de ene staatsvorm uit de andere kan ontstaan. Zo is het volgens hem vrijwel onvermijdelijk dat uit een timocratie ooit een oligarchie ontstaat. Door het materialistische karakter van de timocratie, zullen de machthebbers zich uiteindelijk meer op geld gaan concentreren dan op orde en discipline.
[Een korte serie over Plato: Plato wordt als filosoof vooral gekend om zijn leer van de ‘vormen’, de naar hem vernoemde relaties zonder seks, en zijn ideale filosofenstaat. Dit is jammer, want Plato’s filosofie gaat zoveel breder en dieper dan dat. In deze zestiendelige reeks bespreken we alle aspecten van zijn filosofie, ook en met name zijn politieke kritieken en psychologie. Het eerste deel is hier.]
Er valt veel voor te zeggen dat onze hedendaagse maatschappij eerder geregeerd wordt door het geld dan door het volk, en dat ze in die zin wellicht meer weg heeft van een Griekse oligarchie dan van de Atheense directe democratie. Ook op de oligarchie uitte Plato kritiek die wellicht herkenbaar is.
Wij gebruiken cookies op onze website, waarmee we uw instellingen en voorkeuren bij herhaald bezoek onthouden. Klikt u op “Accepteren”, om toestemming te geven voor het gebruik hiervan.
Deze website maakt gebruik van cookies om uw ervaring te verbeteren terwijl u door de website navigeert. Hiervan worden de cookies die als noodzakelijk zijn gecategoriseerd in uw browser opgeslagen, omdat ze essentieel zijn voor de werking van basisfunctionaliteiten van de website. We gebruiken ook cookies van derden die ons helpen analyseren en begrijpen hoe u deze website gebruikt. Deze cookies worden alleen met uw toestemming in uw browser opgeslagen. U heeft ook de mogelijkheid om u af te melden voor deze cookies. Maar als u zich afmeldt voor sommige van deze cookies, kan dit uw browse-ervaring beïnvloeden.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut noodzakelijk om de website goed te laten functioneren. Deze categorie bevat alleen cookies die zorgen voor basisfunctionaliteiten en beveiligingsfuncties van de website. Deze cookies slaan geen persoonlijke informatie op.
Alle cookies die mogelijk niet bijzonder noodzakelijk zijn voor het functioneren van de website en die specifiek worden gebruikt om persoonlijke gegevens van gebruikers te verzamelen via analyses, advertenties en andere ingesloten inhoud, worden niet-noodzakelijke cookies genoemd. Het is verplicht om toestemming van de gebruiker te verkrijgen voordat deze cookies op uw website worden geplaatst.